Một buổi sớm mùa đông xám xỉn năm 1963 tại một khách sạn xềnh xoàng ở New York, anh chàng nhạc sĩ nghèo John Phillips trở dậy và xuống đường đi quanh tòa nhà với cây đàn guitar mang theo. Nhớ California vô kể, đầu óc anh lúc nào cũng hiện lên hai chữ: “California dreamin”. Dải bàn tay mấy đường nhẹ trên phím với dăm ba hợp âm cung thứ để nói lên nỗi lòng mình, đột nhiên một ý tưởng hiện lên trong óc anh về một bài hát mới. Anh lẩm nhẩm trong miệng:
All the leaves are brown and the sky is gray…
Chà, hay đấy. Thêm câu nữa xem sao:
I’ve been for a walk on a winter’s day
I’d be safe and warm, if I was in L.A.
California dreamin’, on such a winter’s day…
Tuyệt! Diễn tả thật chính xác nỗi nhớ cũng như những chuyện xảy ra hôm qua khi đi bộ trong tuyết đổ dầm dề. Nhưng làm sao mà tiếp nữa đây? Anh chàng thường chỉ xuất thần với vài ý đầu, rồi sau đó lại tắc tị. Chàng vội ba chân bốn cẳng chạy lên phòng khách sạn đánh thức vợ dậy để chép lại lời vừa nghĩ ra. Michelle còn đang trong giấc ngủ say, bị đánh thức thì bực lắm. Nhưng rồi nàng cũng ráng ngồi lên để viết vội lời ca mà chồng vừa đọc cho mình. Còn về lời ca nối tiếp thì phải đợi đến khi nàng trở dậy buổi sáng đã.
Mặt trời vừa mọc, bắt đầu một buổi sáng mùa đông rét mướt và lạnh cóng hơn thường lệ ở New York. Cuối cùng thì cô vợ trẻ 19 tuổi cũng thức dậy và ra khỏi giường. Cô bé cũng nhớ California quá chừng chừng. Cặp vợ chồng son vừa mới lấy nhau, là hai thành viên của nhóm tốp ca The New Journeymen, đến New York để tìm cơ may mới, nhưng công việc còn chưa ra đâu vào đâu cả.
Michelle nghe John ca đoạn đầu bài hát đang hình thành thì thích chí vỗ tay và nói, sao hợp với tâm trạng em quá. Hôm qua, lần đầu tiên trong đời nàng thấy tuyết, lại mang quần áo và đi giầy quá mỏng manh nên chịu lạnh không thấu, hai người phải bước vào một nhà thờ nghỉ tạm cho ấm tí chút. Thế là cô nàng góp ngay được lời cho đoạn thứ hai:
Stopped in to a church I passed along the way
Well, I got down on my knees and I pretend to pray
You know the preacher liked the cold, he knows I'm going to stay
California dreamin', on such a winter's day…
Chỉ như vậy thôi mà hình thành bài hát tuyệt diệu về California, và cũng là bước mở đầu cho việc xuất hiện một nhóm tứ ca khác thường vào giữa thập kỷ 60 của thế kỷ 20, “the Mamas and the Papas”.
John Phillips 26 tuổi, là một nhạc sĩ tài năng mới hé lộ, vừa viết nhạc vừa soạn hòa âm cho nhóm. Cô vợ trẻ Michelle vốn xuất thân là người mẫu quảng cáo quần áo lót cho thanh nữ, được chồng thuyết phục là nếu nhập bọn ca hát thì sẽ kiếm được nhiều tiền hơn gấp bội so với lợi tức kiếm được do làm người mẫu, cuối cùng cũng ưng chịu. Còn lại là Cass Elliot, cô má mập khá duyên dáng với một giọng ca rất khỏe cũng như lòng tự tin rất cao và cách ngoáy chân thật dễ thương khi trình diễn trước khán giả, rồi cuối cùng là Denny Doherty, anh chàng ca sĩ cao ráo rất đẹp trai có giọng tenor thật hấp dẫn.
John, Cass và Denny trước đây, mỗi người riêng lẻ, đã từng tham gia nhiều nhóm tốp ca, nhưng không mấy thành công. Mối duyên văn nghệ đã đưa họ đến với nhau. Mùa hè năm 1965, ba người, Denny và vợ chồng John, rủ nhau đi nghỉ mát ở the Virgin Islands, ở đó không bao lâu thì được Cass từ New York tới nhập bọn, và khi túi tiền đã cạn láng, cả đoàn mới lếch thếch mò về Los Angeles. Không còn đồng chinh dính túi, họ kéo nhau đến ở nhờ nhà Barry McGuire là chàng ca sĩ cùng quê với John, hiện đang có khế ước hát cho công ty nhạc Dunhill do Lou Adler làm chủ, đồng thời cũng là nhà sản xuất.
Do Barry móc nối, họ được cho một buổi audition tại studio thâu thanh của hãng, hát chừng 5 bài mà John đã sáng tác trong khi đang nghỉ mát và cả bọn tập tành ở đảo. Adler có thói quen nhắm mắt lắng nghe nhạc, và chỉ khi nghe hết mới mở cặp mắt ra nhìn người trình diễn, đề khỏi bị chi phối bởi ngoại hình nghệ sĩ. Lần này, khi mở mắt ra thì thấy bốn chàng nàng nhếch nhác trước mặt, mà cô bé Michelle thì lại thật là xinh, làm ông chủ lác mắt và lập tức siêu lòng. Ông chủ liền O.K. tút xuỵt, và ngay hôm sau ký contract với nhóm cũng như ứng trước năm nghìn đô la cùng một chiếc xe hơi để nhóm có tiền tiêu, đồng thời cũng ổn định chỗ ở.
Không bao lâu sau, bài ca single California Dreamin’ ra đời, rồi tiếp đó là đĩa nhạc đầu tiên của nhóm, “If You Can Believe Your Eyes and Ears”, được lăng xê. Thế nhưng mọi việc còn cứ ì ạch mãi, cho đến khi một đài phát thanh ở Boston phát âm bài California Dreamin’ trên chương trình nhạc của mình. Ngay sau đó, bài hát nổi như cồn. Và the Mamas and the Papas trở thành một nhóm tốp ca lừng lẫy, cho ra đời nhiều bài hát để đời, như Monday Monday, Words of Love, Dancing Bear, Dedicated to the One I Love, … Đây là lần đầu tiên mà một nhóm tốp ca có cả nam lẫn nữ ra đời với đặc điểm pha trộn pop và rock khá hấp dẫn, và nhận được ngay sự hưởng ứng nồng nhiệt của khán thính giả đã quá nhàm tai với những công thức cũ.
Thời gian tồn tại của nhóm tốp ca không lâu, chỉ từ cuối năm 1965 đến giữa năm 1968, vì những vấn đề lủng củng nội bộ liên quan đến cả bốn người, trong đó có liên hệ tình cảm sâu đậm giữa Michelle va Denny, cũng như tham vọng lập sự nghiệp riêng lẻ của Cass. Nhưng dầu sao, trong thời gian tồn tại ngắn ngủi của nó, ban the Mamas and the Papas cũng đã lưu lại được trong lòng khán giả thưởng ngoạn một cảm tình sâu đậm, và những bài hát của họ, nhất là bài California Dreamin’, không hề cũ đi với thời gian, mà vẫn còn được thế hệ trẻ hôm nay ưa thích. Nhà làm phim Wang Kar Wai của Tầu đã dùng bài này nhiều lần trong phim Chungking Express đã được Quentin Tarantino bảo trợ và phổ biến trong thị trường Hoa Kỳ.
Cũng cần nói thêm, John Phillips chính là tác giả bài “San Francisco (be sure to wear flowers in your hair)” (hoàn tất trong vỏn vẹn 20 phút), do Scott McKenzie ca, bài hát nổi danh là hiệu ca cho “the Summer of Love” với sự thực hiện Monterey Pop Festival vào mùa hè năm 1967, được nhớ tới như là rock festival vô vụ lợi đầu tiên với sự tham dự của gần một trăm nghìn thanh niên thuộc thế hệ hippie chống chiến tranh, đã góp phần quan trọng làm thay đổi cục diện chính trị của miền Nam Việt Nam, đưa đến sự sụp đổ của thể chế Cộng Hòa.
Những bài hát của the Mamas and the Papas, nhất là bài California Dreamin’, đã là nguyên nhân khiến nhiều người dọn đến California để ở, và bài San Francisco (be sure to wear flowers in your hair) đã rất được các cựu chiến binh Mỹ trong chiến tranh Việt Nam ưa thích, vì nó nói lên được ước vọng quay trở về xứ sở yên bình thay vì bỏ xác trên trận địa ở một nơi cùng trời cuối đất cách xa quê nhà đúng nửa quả địa cầu.
***
Nhạc