1. CUỘC HÀNH TRÌNH LÊN NÚI

Có một nhân vật trong tự truyện thường xuyên nằm mơ về danh lam thắng cảnh. Lần nào cũng là một cuộc hành trình vòng vèo lên núi, dưới vòm cây điểm lan rừng, giữa trời đất bao la, bát ngát. Bềnh bồng sương hồng phủ ngập mạng đường mòn mờ ảo, tĩnh mịch. Mỗi lúc gần rừng thơm núi biếc lại là một lần thanh tao, nhẹ nhõm, hoà mình trong cảnh trí bao quanh tuyệt vời, kỳ diệu. Khi tới đỉnh cao vào lúc mặt trời vừa mọc trên ngọn thác tinh khiết, dạ khách bỗng thấy bên bờ suối căn nhà gỗ chơi vơi giữa cụm mây rực sáng. Người bước vào căn nhà quen thuộc, rồi tìm nơi ấm áp thả mình vào giấc ngủ thần tiên...

Cứ như thế mãi, đêm này sang đêm nọ, miên khách đều đặn nằm mơ về cuộc hành trình lên núi để hưởng giấc ngủ thần tiên trong căn nhà trên ngọn đỉnh cao. Năm tháng trôi qua, mấy lúc đã gần hết cuộc đời.

Một hôm đương sự quyết định tản bộ thắng cảnh lúc ban ngày, để xem xét tận mắt hư thực ra sao. Cuộc hành trình lên núi vẫn vô cùng ngoạn mục, giữa trời đất bao la, bát ngát, mỗi lúc biến hoá với trăm vẻ tuyệt vời, kỳ diệu. Lần này, khi tới đỉnh núi vào lúc hoàng hôn chói lọi trên vùng cao nguyên thủy, người khách không còn thấy lại bên bờ suối căn nhà gỗ nằm chơi vơi giữa cụm mây hồng. Trên đỉnh núi cao chỉ là một mảnh đất hoang vu, bên cạnh dòng nước thanh thản, tinh khiết. Tần ngần một lúc, hành giả quay lưng bước xuống núi, sau khi đã ý thức rằng, dù là mộng mị hay hiện thực, căn nhà mong muốn không nhất thiết chỉ có tại điểm tới, một cách tất nhiên, bất di, bất dịch.

Đó là căn nhà mẫu, căn Nhà Mẹ. Căn nhà nguyên thủy nằm ngay trong tâm cảnh người hành giả. Ngay nơi tụ điểm chân thành, nơi phát xuất những nhiệt tình khai phá mở đường tới căn nhà hứa hẹn. Ngay trong cuộc hành trình gắn bó bằng tâm niệm, bằng ca tụng triền miên. Đó cũng là căn nhà vô hình của tín ngưỡng, của tư tưởng, nghệ thuật. Là căn nhà vô hạn của sáng tạo trong cuộc đời hạn hẹp.

2■ KHẼ GÕ VÀO TÂM HỒN

Tôi không rõ lúc đó là ban ngày hay nửa đêm. Tôi tạt vào, đưa tay mở những cánh cửa không khép kín. Bất cứ nơi nào hé mở đều thấy xa lạ, vắng vợi. Tôi gặng hỏi những người ngồi đó, năn nỉ họ, nhưng chỉ bắt gặp những bộ mặt câm nín, đầy bí ẩn. Họ thờ ơ, hay thản nhiên, trước những câu hỏi của tôi, có lẽ cũng vì họ không nghe rõ, hay có lẽ vì tôi không hỏi thành lời. Cả tâm hồn tôi chỉ là một tiếng vang nghẹn ngào, bao phủ mọi tư tưởng, suy nghĩ. Tôi đang sống trong tiếng vang đó, đến tột đỉnh, đến nghẹn ngào ngay trong cảm giác im lặng của âm thanh tắt nín. Tôi hỏi mãi và chỉ nghe lại tiếng trả lời của khoảng trống, từ vực sâu đáy lòng. Một tiếng vọng đã xa cách, đắm chìm.

Bỗng dưng tôi cảm thấy mất mát vô cùng. Cả thân thể tôi như đang tan biến trong sự mất mát đó. Tôi tiếp tục tìm kiếm, nhưng không rõ để làm gì. Tìm để mong thấy lại, hay chính tìm để cảm thấy mất mát thêm. Thân thể tôi ngập buồn và dần dần toác mở thành một khoảng trống trong khoảng trống, như một cái gì đó đang thoát khỏi những mốc níu, những hạn hẹp trong tôi. Tất cả chỉ còn là cảm giác của cảm giác, như màu sắc buồn của con mắt thiết tha, như dư âm của tiếng gọi, như ảo ảnh của hương vị từ môi yêu tình tứ. Tất cả còn lại, còn lại ... vĩnh viễn còn lại. Nhưng ở vào một thế giới riêng biệt, một thể thức không thể thức, một cảm nhận đã vượt ra khỏi ý niệm thông thường. Tôi đã đánh mất em. Tôi đã đánh mất tôi. Để cảm thấy đã tan vỡ trong tình yêu. Trong em... là ánh sáng, là tình yêu, là cội nguồn. Là giấc mộng và niềm sống trong tôi ngày hôm nay...

Tại sao cũng con đường đó, cũng hàng phố đó, tôi không nhận diện ra nơi em ở? Hay em đã đổi nhà từ bao giờ? Hay trí nhớ tôi đã trở thành một địa phận xa lạ ngay đối với tôi? Tôi vừa tới hẹn, nhưng không gặp em. Tôi đến quá muộn, hay quá sớm... Tôi khẽ gõ cửa nhà em. Nhưng đó là địa chỉ trong tâm hồn. Lúng túng và hồi hộp. Khi đối diện, có thấy lại được nhau? Tôi khẽ gõ cửa nhà em, nhưng đó là địa chỉ trong tôi chung sống với em, từng giờ, từng phút, trong suốt thời gian qua. Không xa cách. Nhưng sao tôi vẫn thấy nhớ em nhỉ. Nhớ em ngay cả khi ngồi gần bên nhau, thì thầm. Khi vuốt lưng và cầm tay em, chuyền hơi thở ấm áp, gần gũi. Tôi khẽ gõ cửa nhà em. Nhưng đó là địa chỉ trong mộng, mà nửa đêm thức giấc, tôi cố gắng ôn nhớ lại từng nét mỏng loang, vừa tan vụn.

Tôi khẽ gõ vào tâm hồn sửng sốt. Để hỏi và thăm em.

Choáng váng, tôi thấy lại em trong những nét thiếu sót, phai nhoà, như hậu ảnh của nụ cười vừa thoáng hiện trên môi em, xa lạ... Tôi thấy lại em từ đáy vực sâu, quyến rũ, trong khoảng cách xoá bỏ, trong vang vọng của tâm cảm lặng yên. Tôi nhìn em xuyên qua mọi xa cách, trở ngại. Tôi ôm em trọn vẹn trong trí nhớ chan hoà.

Tâm hồn tôi đang đón đợi em như khung cửa mở rộng ngắm nhìn trời, khi ngọn nắng vừa hé ửng trong đêm. Tôi đón đợi em với tất cả tâm hồn tinh khiết, bao la ...

3 ■ ĐÊM QUA

Đêm qua tôi nằm mơ kê chõng mây bên suối. Đằng xa, mặt hồ còn sương phủ cuối góc núi nhạt mờ. Cột giường làm bằng thân cây, dưới vòm cao lá rủ; những chùm hoa thẫn thờ đang ngả nghiêng giữa đàn bướm nối cánh, hoà vui. Em lim dim ngủ, thu gọn mình như cành liễu mong manh trước gió. Tôi sợ em lạnh, nên đã ghì chặt em vào lòng. Tôi không dám nhắm mắt, vì ngại hình em sẽ tan chìm trong giấc ngủ của tôi.

Tôi mời em ra khỏi căn phòng vắng vợi, kín đáo. Chắc chỉ bóng tối mới thấm qua được niềm bí ẩn nơi căn phòng đóng kín trong em. Chắc ngọn gió lạc lõng và nóc nhà nghiêng góc sẽ thấy cả vừng trăng cao toả sáng. Tôi hẹn em ra khỏi căn phòng vắng vợi, kín đáo. Ra khỏi sự vắng vợi trong em. Tôi mời em ngả lưng, nằm trên chiếc chõng mây, cạnh suối. Tôi nhìn em lim dim ngủ, thu gọn mình như cành liễu phong phanh trước gió. Em hãy để tôi ghì chặt em vào lòng. Ngủ đi em. Tôi không dám nhắm mắt, vì sợ em sẽ chìm đắm, tan nhoà trong giấc ngủ của tôi. Ngủ đi em, nhưng đừng bao giờ, đừng bao giờ biến dạng. Hãy ở lại nguyên vẹn, em nhé, nguyên vẹn với em, với giấc ngủ hiền hoà. Nguyên vẹn với em, mãi mãi trong tôi.

Đêm qua tôi nằm mơ thấy em bên bờ suối. Chân em bỏ nhẹ vào dòng nước trôi qua, một nửa trong lòng tối, một nửa vuốt dòng mơ. Tôi ngắm chân em mãi, nhưng không sao tới được gần. Dòng nước kia, khi đụng gót chân hồng, đã soáy ngược trở lại, rồi dần dần giảm bớt cơn buốt từ xa. Tôi nhìn em đắm đuối, như ngọn sóng vu vơ thất lạc giữa dòng trôi. Tôi cảm thấy bỗng vui khi đàn cá hồng nhỏ, thức tỉnh từ lòng đêm, mon men tới gần, áp má gót chân em, rồi táp nhẹ, nồng nhiệt, như muốn gửi gấm em những nụ hôn êm dịu, thiết tha, thật nhẹ, thật mềm.

Đêm qua tôi nằm mơ thấy em nằm bên cạnh. Gió mang về mùi hoa núi và nụ úa rừng khuya. Mùi rong rêu hoang lạ cũng theo dòng nước tràn qua. Bỗng dưng tôi nghẹn ngào, muốn ôm em thật sát. Tôi mong mỏi thời gian kia ngưng lại; mong mỏi đêm tối lan mỏng hơn thế nữa, để nghe em thở nhẹ; và đoán rằng hơi thở đó sẽ phủ tràn dòng suối nhỏ, tràn ngập lòng đất hoang vu, tràn ngập hồn tôi, thao thức đợi chờ. Hình như tôi đang miệt mài nhung nhớ, khi thấy em yên ổn trong giấc ngủ, bỗng dài.

Đêm nay tôi tỉnh dậy, tìm chõng hoa năm xưa, thấy em về bên cạnh, như dòng suối ngập hồn, như dòng yêu ngập tối.

4 ■ CHẢ CẦN NÓI GÌ NỮA

Chả cần nói gì nữa. Em ngấm lặng trong hơi thở nhẹ như cánh hoa mẫu đơn nhuộm màu bóng tối. Em nghe nhé tiếng chim vừa hót khẽ trong vực đêm.

Chả cần nói gì nữa. Tôi trao lại em vỏ ốc dạt bờ biển vắng để em yêu dòng nước bỗng ra khơi. Em sẽ nghe được lòng mình trong đó.

Chả cần nói gì nữa. Em hãy mở cửa lồng chim, hãy để con chim trong em duỗi cánh tìm trời. Nó đang khao khát thoáng khí bao la, em ạ.

Chả cần nói gì nữa. Em hãy đón nhận chùm hoa thược dược và mùi vị của trái đất nâng niu bao bọc. Em hãy đón nhận mùi rong rêu bên cát mịn ửng gót chân em.

Chả cần nói gì nữa. Tôi khép kín dòng thơ và đem quăng lọ không vào biển cả để tình thương gặp lại nước ẩn hồn em.

LƯU NGUYỄN ĐẠT